İyi Bir Dalış Eğitmeni Nasıl Bulunur ?

Scuba dünyasında, sualtı eğitmenleri adeta ‘dış kapının bekçisi’ gibidirler. Sertifikanız olmadan dalmanız mümkün değildir ve bunları da ancak sualtı eğitmenleri vasıtasıyla elde edebilirsiniz. Peki sizin ihtiyaçlarınıza en uygun olan eğitmeni nasıl bulacaksınız?

Eğer dalış zevkini paylaşması için size katılmasını arzuladığınız bir arkadaşınıza başlangıç seviyesinde bir eğitim programı arıyorsanız yada dalış maceranıza ileri seviyedeki programlara katılarak devam etmek istiyorsanız, aşağıdaki ‘kılavuz’, yanında kendinizi iyi hissedeceğiniz bir sualtı eğitmenini seçmekte size yardımcı olacaktır.

Ama sakın bir dalış merkezini aradığınız da ilk sorunuz ‘Kaç Para, İçinde ne var?’ olmasın. Hayatınız ve zevklerinizin kalitesi bu kadar basit değil!

Onları önce ziyaret edin, tanışın ilgilerinizden ve şüphelerinizden bahsedin. Gözleyin! Muhtemelen ilk eğitim aldığınız yer artık sizin dalış merkeziniz olacaktır…

ŞAHIS OLARAK
1. İTİNALI, DUYARLI VE SABIRLI OLMALI
Genel anlamda eğitimin kendine has doğası nedeniyle, bunlar her iyi eğitmenin sahip olması gereken özelliklerdir. Ancak hem sakatlanma ve ölüm riskini taşıyan hem de pek çok karmaşık beceriyi içeren sportif bir aktivitede bu özellikler çok daha fazla önem taşır ve önceliğe sahiptir.

Dolayısıyla bu özellikler, dalışın fiziksel ve ruhsal stresinin üstesinden gelmesi gereken etkili bir eğitmen için zorunlu olmaktadır.

Kariyer olsun veya kız arkadaşıma hava atayım diye eğitmen olunmaz! Bu gibi insanları biraz gözleyerek, dinleyerek ayırt edebilirsiniz .

2. FİZİKSEL VE ZİHİNSEL OLARAK FORMDA OLMALI
Öğrencilerin fiziksel ve ruhsal olarak sağlıklı olmasını gerektiren bir faaliyette, bu işin eğitimini verecek kişinin de aynı şekilde sağlıklı olmasını beklemek herhalde yanlış olmaz. Bu kriter sadece bir örnek olmanın ötesindedir. Eğer başınız derde girerse, eğitmeniniz size yardım edebilecek kapasitede olmalıdır.

Bir sualtı eğitmeninin özellikle fiziksel olarak sağlıklı olması, eğitim sırasında uyuşturucu yada alkolün etkisi altında olmaması gerekir. Hele akşamdan kalma hiç!!!

3. BECERİKLİ OLMALI
Bir dalıcı yada dalış eğitmeni için gerçek sınav sualtındadır. Eğitmeninizin son derece yetenekli bir dalıcı olmasını ve suda da, tıpkı evdeki gibi, rahat olmasını beklemelisiniz. Çünkü başınız sıkıştığında size yardım edecek kişi O’dur.

4. İŞİN BİR DE HUKUKİ BOYUTU VAR
Bir sualtı eğitmenine ilk sormanız gereken, sahip olduğu sertifikası ve sigortasıdır. Her ikisinin de geçerlik süresi bir yıldır ve süreleri doldukça yenilenmeleri gerekmektedir. Aklınıza yatan bir eğitmen, size bunları sorduğunuza memnun olarak ‘gururla’ göstermelidir. Eğitmeninizin bağlı olduğu dalış birliğini arayarak bu belgelerin doğruluğunu ve geçerliğini teyit ettirebilirsiniz.

Örneğin Sualtı Federasyonumuza bağlı eğitmenler için; Tel : 0 312 310 41 36′dan eğitmeninizin adı ve soyadını vererek yetki belgesi ve dalış merkezi lisansı olup olmadığını öğrenebilirsiniz, öğrenmelisiniz…

Uluslararası düzeyde tanınmış bir dalış birliğine mensup eğitmen, düşünmeye değerdir. Bununla birlikte, eğitmeninizle dostluk temeline dayalı bireysel ilişkiniz ve verilen eğitimin kalitesi, sertifikanızda hangi birliğin adının yazılı olduğundan çok daha önemlidir.

5. AKTİF OLMALI
Doğaldır ki sualtı eğitmeninizin bu alanda aktif olmasını istersiniz, arada sırada ders veren veya verdiği eğitimin dışında dalmayan birini değil!

Bu konudaki seminer ve konferansları takip eden, diğer dalış aktivitelerine katılan veya düzenli olarak dalış eğitimi veren ve buna rağmen hala kendi özel zevki için dalabilen eğitmen iyi eğitmendir. Çünkü daha bilgili, daha modern ve daha beceriklidir ve böyle biri iyi bir eğitim verebilir.

6. BU İŞTEN KEYİF ALMALI
Dalış sporuna zevk için başladınız değil mi? O zaman eğitmeninizin de olaya yaklaşımı bu şekilde olmalı. Emniyet tabii ki önemlidir, ancak sualtı eğitmenlerinin çoğu sualtı eğitiminin kapsamı çok geniş olan amacını kavrayamamaktadırlar. Bu amaç, sizi scuba dalışından zevk almaya ve bunu da emniyetli bir şekilde yapmaya hazırlamaktır.

EĞİTİM SIRASINDA
1. DETAYCI OLMALI
İyi bir sualtı eğitmeni derslerine erken gelir ve geç saate kadar kalır. Böylece, derslerin sorunsuz bir şekilde devamını sağlar, derse hazırlık ve öğrencileriyle birebir ilgilenmek için gereken zamana sahip olur.

2. BİR EĞİTİM SİSTEMİNİ KULLANMALI
Eğitim sistemleri daha etkin öğrenmeyi sağlar. Modern bir eğitmen bu sistemleri kullanır. Bu sistemler; notlar ve ders kitaplarını, eğitmenin kendi prezantasyonlarını, sınıf tartışmalarını ve suda beceri uygulamalarını içerir. Ayrıca, hem sizin hem de eğitmeninizin eğitimle ilgili ahlaki ve hukuki sorumluklarını belirleyen başka önemli formlarda vardır: Sağlık formları, feragat formları, anlaşma belgeleri ve eğitim kayıtları gibi… Bu formlar dürüst bir şekilde, tam olarak ve eğitmeniniz tarafından doldurulmalıdır.

3. ETKİLİ İLETİŞİM KURABİLMELİ
Sualtı eğitmenleri doğru scuba terminolojisini kullanmaya özen göstermeli, eski terimler ve argo kullanmamalı ve öğrencilerine yaşları ne olursa olsun aynı şekilde davranmalıdırlar. Eğitmen ‘deniz hikayeleri’ anlatmaktan kaçınmalıdır. Dalış dışındaki faaliyetlere ilişkin görüşlerini eğitim prosedürünün dışında tutmalı ve şahsi problemlerini derslere taşımamalıdır.

‘Bilmiyorum ama araştırıp, öğrenirim’ diyebilmek, eğitmenleri saçma hatalar yapmaktan kurtarır. Hataları kabul edebilmek de etkili iletişimin kurulmasına yardımcı olacaktır. Scuba’da iletişim yalnızca ‘konuşmak’ değildir; el işaretleri, yazı tahtaları ve vücut dilini kullanmayı da içerir.

Eğitmeniniz suyun hem altında hem de üstünde iletişim kurabilmelidir.

SUDA
1. DALIŞ SÜRELERİNİ ARTTIRMALI
Siz bir dalıcı olmayı öğreniyorsunuz ve ilke olarak ne kadar çok açık deniz dalışı yaparsanız o kadar ‘iyi bir dalıcı’ olacaksınız. Bir açık deniz eğitimi minimum ’4′ scuba dalışını gerektirir. Daha fazla dalış öneren eğitmen daha iyi bir eğitim sağlıyor demektir. Ayrıca başlangıç seviyesi eğitiminde, akademik dersleri takip eden en kısa süre içinde deniz dalışı imkanını sağlayabilmesi de önemlidir.

2. O DA ISLANMALI!
Bir sualtı eğitmeni yardım etmek, hataları düzeltmek, veya cesaretlendirmek için mümkün olduğunca suda –havuz, deniz vs.- öğrencileriyle birlikte olmalıdır. Böylece öğrenciler eğitmenlerinin de ‘dalabildiğinden’ emin olurlar.

3. SORUNLARI DOĞRU TEŞHİS EDEBİLMELİ VE ÇÖZEBİLMELİ
Bir eğitmen, öğrencilerinin önemli ve acil çözümü gerektiren sorunları (nefes yolu kontrolleri veya eşitleme gibi) üzerinde odaklanabilmelidir. Diğer sorunlar yazılı metinler veya görsel-işitsel materyallerle daha sonra da ele alınıp çözümlenebilir. Eğitmen öğrencilerinin çeşitli sorunları arasındaki öncelikleri doğru tayin edebilmelidir.

4. FİZİKSEL TEMAS KURMALI
Fiziksel temas, iletişimin ve özellikle bir eğitmenin öğrencilerini cesaretlendirebilmesinin en iyi yollarından biridir. Bir açık deniz çalışmasında, eğitmeninizin elinin omzunuzda olması kendinizi daha güvende hissettirecektir. Böyle bir davranış, öğrencinin daha sonra dalış arkadaşı ile birlikte dalarken de kullanacağı güzel bir alışkanlık haline gelecektir.

5. ÖĞRENCİYİ ZORLAMAMALI
Bir eğitmen, öğrencisini, öğrencinin kendisini hazır veya rahat hissetmediği herhangi bir beceriyi uygulamaya veya bir faaliyete katılmaya asla zorlamamalıdır. Cesaretlendirmeye ve yardıma EVET, ama zorlamaya HAYIR! Unutmayın; Aşırı zorlama, ciddi kazalara yol açabilecek hatalara sebep olabilir.

6. ANİ VE UYGUNSUZ GEÇİSLERDEN KAÇINMALI
Ilık, temiz, sığ ve sınırları belirli bir suda keyifle çalışmak ile koruyucu elbise ve ağırlık kemeri de dahil, komple scuba malzemesini kuşanmış olarak, yüksek bir tekneden sınırlı görüşü olan derin denize atlamak arasında elbetteki çok büyük fark vardır. Bu uygunsuz geçisin olumsuz etkileri, sığ su çalışmalarında bile komple dalış takımı kullandırmak, denize daha kolay bir giriş temin etmek vb. ile azaltılabilir ve ilk açık su dalışını mümkün olduğunca kolaylaştırır.

7. ‘EMNİYETLİ VE SORUMLU DALIŞ’ I ÖĞRETMELİ
Eğitmenlerin büyük bir kısmı, öğrencilerinin zihinlerine ‘emniyetli ve sorumlu dalış alışkanlıkları’nı yerleştirmektedirler. Bunu etkili bir şekilde sağlamak için, eğitmen gerek sınıfta gerekse suda bu tip davranışların örneklerini vermelidir.

8. SINIF EĞİTİMİNİ KEYİFLİ HALE GETİRMELİ
Bir eğitmen ve öğrencileri, gelecekteki eğlenceli ve keyifli açık deniz dalışları için hazırlık niteliği taşıyan akademik derslerden keyif alabilmelidir.

Yazı: Sinan DURU
Kaynak: Sualtı Dünyası Dergisi Ağustos 1999